Στο ενδέκατο φωτογραφικό λεύκωμά του, ο Φώτης Καζάζης «φωτό-γράφει» για έναν τόπο πλημμυρισμένο από φως, τη Μάνη.
Ο τίτλος «Μάνη, Άνθρωπος και τόπος» αποδίδει γλαφυρά την εντυπωσιακή ιδιοτυπία αυτού του ελληνικού τόπου. Tο δυνατό στοιχείο της φυσιολογίας - φυσιογνωμίας της Μάνης με άμεση επιρροή στους ανθρώπινους τύπους της, μάγεψε τον Καζάζη που προσπάθησε να απομονώσει - ίσως και ασυνείδητα μερικές φορές- τα χαρακτηριστικά τα συνθετικά της επίδρασης της φύσης πάνω στον άνθρωπο που είναι παιχνίδισμα θεϊκής φαντασίας. Η χρονική διαδρομή των φωτογραφιών αριθμεί τέσσερις δεκαετίες που όμως δεν στάθηκαν ικανές να αλλάξουν τη σκληρή και γυμνή Μάνη. Η βασανισμένη γη αποδίδεται αισθησιακά από την ασπρόμαυρη ματιά του Φώτη. Το αδρό, ασκητικό πρόσωπο της Μάνης μοιάζει με των ανθρώπων της που συλλαμβάνονται σε ριπές φωτός από το φακό του Καζάζη.
Πρόλογος του Φώτη Καζάζη
Eπισκέφθηκα πρώτη φορά τη Μάνη το καλοκαίρι του 1973. Από τότε πέρασαν 38 χρόνια, που μου φαίνονται τόσο κοντά ώστε να νιώθω την κάψα του θυμαριού και τη μυρωδιά της γης και της θάλασσαςκατεβαίνοντας τα μονοπάτια για τα μαγευτικά λιμανάκια, αλλά και τόσο μακριά για να λέω ότι αυτά έγιναν τον περασμένο αιώνα. Οι φωτογραφίες, με ακρίβεια ληξιαρχείου, απεικονίζουν μορφές και τόπους, που πολλοί απο αυτούς δεν υπάρχουν πια και όσοι υπάρχουν είναι ή ανακαινισμένοι ή με άσπρα μαλλιά. Η υποκειμενική διάσταση της φωτογραφίας είναι σαν καταλύτης, που βοηθάει την αντίδραση των αναμνήσεων μέσα από ένα ωραιοποιητικό φίλτρο. Αφορμή για την παρούσα έκδοση έγινε η συνάντηση με τον εκδότη της εφημερίδας «Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ» Νίκο Καλαποθαράκο, ο οποίος σα γνήσιος μανιάτης ενδιαφέρθηκε για το φωτογραφικό υλικό εκείνης της εποχής. Επειδή το υλικό ήταν λίγο αποφασίσαμε να το συμπληρώσουμε με νέο, ετσι ώστε να μπορούμε να κάνουμε, όπου ειναι κοινό, συγκρίσεις. Το πέρασμά μου, τότε, από τη Μάνη ήταν σύντομο μα περιεκτικό, και παρόλο που η ζέστη μείωσε όσο μπορούσε την πράσινη διάθεσή μου, δεν κατάφερε να επηρεάσει την επιθυμία να τα μετατρέπω όλα σε ομορφιές με υπέροχες πολιτισμικές αναφορές. Άκουσα ιστορίες, διάβασα ιστορία, είδα φυσιογνωμίες και όλα μαζί σχημάτησαν τον καμβά του πίνακα της Μάνης. Η περιοδεία μου έγινε με το θρυλικό VW μου, που στάθηκε πολύτιμος φίλος στους χωματόδρομους, όπου ανέβαινε αγόγγυστα μέσα στη ζέστη του Ιουλίου.Η θεωρία του “θείου” Νίκου έλεγε ότι υπάρχει η εκδίκηση των αψύχων όντων σε αυτούς που τα κακομεταχειρίζονται. Λοιπόν εγώ του φερόμουν καλά και δεν με άφησε ποτέ... Έχουν γραφτεί πολλά για τη Μάνη, για την ιστορία της, για το χαρακτήρα των μανιατών, για την τοπική ιδιομορφία της και για τα έθιμά της. Με το λεύκωμα αυτό καταθέτω και εγώ, μέσω των φωτογραφιών μου, τις σκέψεις μου για αυτόν τον τόπο. Ειδικά αυτή την εποχή. Θέλω να πω με βεβαιότητα ότι τολμήσαμε αυτή την έκδοση όχι γιατί έχουμε σπουδαίες φωτογραφίες ή σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα, αλλά για να εκφράσουμε την αγάπη μας γι’ αυτό τον τόπο. Επειδή η Μάνη είναι ένα κομμάτι της Ελλάδας, εκφράζω έτσι την λατρεία που έχω για αυτήν τη χώρα. Και εύχομαι να συνειδητοποιούμε όλοι ότι ο τόπος του καθενός είναι σπουδαίο συστατικό της ευτυχίας, ώστε να μη χρειάζεται να το καταλαβαίνουμε όταν ξενητευόμαστε.
Φώτης Καζάζης Βιογραφικό
Ο Φώτης Καζάζης, γεννημένος στη Νέα Σμύρνη τα χρόνια της Κατοχής, άργησε να γνωρίσει την ελληνική επαρχία, γιατί εκείνα τα χρόνια τα ταξίδια ήταν άπιαστη πολυτέλεια για ένα φτωχό 
νοικοκυριό. Το πρώτο του ταξίδι, που έγινε το 1963 στη Θεσσαλονίκη, ήταν η αρχή των συνεχών του εξορμήσεων στην Ελλάδα, τόσο που σήμερα να μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζει την επαρχία όσο λίγοι Έλληνες και το σημαντικότερο, έχει πολλές φωτογραφίες από τα ταξίδια αυτά. Με τη φωτογραφία ασχολείται από το 1958 και παρόλο που δεν έγινε επαγγελματίας είναι εμφανής η αγάπη του για αυτή την ενασχόληση. Έχει διαθέσει άπειρο χρόνο για τη λήψη, για την εκτύπωση και τη μετάδοση της γνώσης του ως καθηγητής. Τον Οκτώβριο του 1976 έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης των διακριθέντων φωτογραφιών του ετήσιου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Φωτογραφίας του ΕΟΤ. Στην έκθεση αυτή είχε ένα τρίτο βραβείο, έναν έπαινο και ένδεκα αναρτήσεις. Τη χρονιά εκείνη τα βραβεία σάρωσε ο Κώστας Μπαλάφας, ο οποίος κέρδισε τότε το ποσό των 60.000 δρχ.Ένα σημαντικό ποσό δεδομένου ότι ο μισθός δακτυλογράφου ήταν περίπου 3.500 δρχ το μήνα. Μετά την απονομή των βραβείων και των επιταγών ο Κώστας Μπαλάφας πλησίασε το Φ.Κ. και τον συνεχάρει λέγοντάς του: “Να συνεχίσεις να κάνεις φωτογραφία, γιατί είσαι σε καλό δρόμο και να μην ξεχνάς τον τόπο σου”. Από τότε ένα μεγάλο μέρος της φωτογραφικής του ενασχόλησης είναι γύρω από την φωτογραφική καταγραφή του ανθρώπου στον τόπο του. Έχει εκδώσει 10 φωτογραφικά λευκώματα, τα οποία αν και δεν είναι πολυτελείς εκδόσεις, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο για την ποικιλία των θεμάτων όσο και για το προσωπικό του στυλ, που είναι έντονα ανθρωποκεντρικό. Ο Φ.Κ. έχει έμφυτη αίσθηση για την επισήμανση ανθρώπων με “κάτι” ξεχωριστό. Δηλαδή να συλλαμβάνει ανθρώπινες δονήσεις και να συντονίζεται. Αυτή είναι η βασική αιτία της ταχύτητας που αντιδρά και φωτογραφίζει, ώστε να καταγράφεται η υπάρχουσα ξεχωριστή πλευρά του γεγονότος. Με όλα αυτά θα μπορούσα να πω ότι η δουλειά του χαρακτηρίζεται ως φωτογραφική καταγραφή με την έννοια ότι ο φωτογράφος είναι μάρτυρας της εποχής του.
